W Warszawie 26 czerwca br. w siedzibie Fundacji Weteranów II Wojny Światowej odbyło się spotkanie promocyjne najnowszej książki prof. Władysława Szymańskiego pt. „Świat i Polska wobec wyzwań”. Organizatorem spotkania był kierowany przez dr. Czesława Siekierskiego Instytut Polityczny im. Macieja Rataja. Konferencję i dyskusję poprowadził Paweł Staniurski, zaś wykład związany z tematyką książki wygłosił jej autor prof. Władysław Szymański.
Na spotkanie przybyło wielu znamienitych gości: m.in. były Marszałek Senatu RP prof. Longin Pastusiak, wiceminister gospodarki dr Jerzy Pietrewicz, były wiceminister finansów Ryszard Pazura, były minister obrony narodowej Stanisław Dobrzański, prezes Związku Młodzieży Wiejskiej Dariusz Suszyński, były wicepremier dr Józef Kozioł, dr Janusz Rowiński oraz dr Ryszard Miazek.
Prof. Władysław Szymański podkreślił, że punktem wyjścia problematyki jaką poruszył w swojej książce jest rosnąca asymetria pomiędzy globalnymi zmianami zachodzącymi na świecie, a ich świadomością wśród społeczeństw. Skutkiem opisanego zjawiska jest dokonywana przez obywateli analiza świata, który w rzeczywistości nie istnieje. W wyniku tego procesu największym zagrożeniem XXI wieku staje się radykalny populizm.
Książka prof. Szymańskiego składa się z dwóch głównych działów. W pierwszym profesor postawił 18 globalnych pytań z punktu widzenia całego świata, w drugim 9 pytań z punktu widzenia naszego kraju. Poruszone zagadnienia związane są z wyzwaniami, przed którymi stoi świat i Polska oraz jak zauważył autor przede wszystkim z istniejącymi zagrożeniami.
Główne zagrożenia stojące przed światem to w opinii profesora nawarstwiające się problemy globalne, których jednocześnie nie umiemy jako ludzkość rozwiązać i nie posiadamy do tego potrzebnych podstaw, przez co podejmowane próby mają bardziej charakter syzyfowej pracy. Do problemów globalnych zaliczył m.in. obszar finansów, środowiska oraz chaos w obszarze regulacji. Autor książki postawił jednocześnie tezę, że jednym z najważniejszych powodów kryzysu światowego było całkowite uwolnienie przepływów kapitałowych. Spowodowało to, że struktura państw posiadających do tego momentu politykę i siłę zachowały jedynie tą pierwszą prerogatywę, a siłę oddały międzynarodowemu kapitałowi.
Najważniejsze wyzwania stojące przed Polską w opinii prof. Szymańskiego dzielą się na dwie grupy: pierwotne oraz wtórne. Jak zaznaczył autor książki wyzwania pierwotne są z punktu widzenia Polski zagrożeniami. Do najważniejszych wyzwań pierwotnych profesor zaliczył: po pierwsze nie doprowadzenie do peryferyzacji Polski oraz po drugie nie doprowadzenie do kryzysu gospodarczego naszego kraju. Punkt pierwszy wynika głównie ze znaczącego postępującego kryzysu demograficznego w naszej Ojczyźnie, który jest poważniejszy niż w innych państwach. Jak zauważył prof. Szymański konsekwencje kryzysu demograficznego w krajach bogatych w porównaniu do kryzysu w krajach będących wciąż na dorobku są dla tych drugich znacznie bardziej niebezpieczne. Kraje bogate bowiem na braki w kadrach reagują przyciąganiem ludzi młodych i zdolnych, zaś kraje biedne tracą zdolną młodzież. Jako Polska musimy więc doprowadzić do tego, aby zniwelować braki rozwojowe naszego państwa. Odnośnie drugiego punktu wchodzącego w skład wyzwań pierwotnych autor książki zaakcentował zagrożenie wybuchu kryzysu walutowego i gospodarczego w Polsce. Przed nami istnieje poważne wyzwanie strukturalne, gdzie przy wzroście gospodarczym wciąż utrzymuje się deficyt, ponadto kolejnymi wyzwaniami są niski wskaźnik inwestycji międzynarodowych i brak odpowiednich rezerw walutowych.
W kwestii wyzwań wtórnych a więc tych, które ograniczają zagrożenia prof. Szymański podkreślił znaczące potrzeby Polski na długofalowy wzrost gospodarczy, który zatrzyma kapitał w kraju. W jego opinii istnieje potrzeba zwiększenia udziału płac w PKB, gdyż niskie płace to niskie oszczędności. Polska musi również coraz bardziej pełnić rolę zleceniodawcy, a nie zleceniobiorcy. W procesie dojścia do tego stanu potrzebne jest połączenie gospodarki z nauką, by móc tworzyć konieczne innowacje.
Po wykładzie prof. Władysława Szymańskiego przyszedł czas na ożywioną dyskusję. Zagadnienia wspólnej debaty i licznych pytań uczestników dotyczyły m.in. sytuacji geopolitycznej na wschodzie, pozycji młodzieży na rynku pracy czy rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla osób nie posiadających wystarczających dochodów i kapitału.
Instytut Polityczny im. Macieja Rataja w swojej działalności zorganizował już szereg debat naukowych m.in: seminarium „Miejsce Prezydenta na polskiej scenie politycznej” „Samorząd 2014, strategie, problemy, wyzwania”, o dylematach rozwojowych regionów Polski i Europy, 15 latach Polski w NATO, wyzwaniach stojących przed Unią Europejską w kontekście strategii Europa 2020, globalizacji i zrównoważonym rozwoju, nowej perspektywie finansowej UE, kwestiach samorządu w Polsce, ubezpieczeniach społecznych oraz o współczesnych wyzwaniach i dylematach rozwojowych świata.
